Mijn kleindochter ging met groep acht enkele dagen naar een eiland. Mijn kleinzoon gaat naar het buitenland. Wat keken we er vroeger naar uit als we ‘op schoolreisje’ gingen. Dagen waren we al in spanning. In de laagste klassen gingen we naar de Sahara. Nee niet in Afrika maar in Eerde. En dan met paard en wagen en melkbussen met ranja mee. Van mijn moeder kreeg ik een bekertje en snoepjes en nog enkele boterhammen voor onderweg mee. In de jaren erna gingen we, uitgezwaaid door onze ouders, met de hele klas per bus naar de Julianatoren of het Prins Bernharddal in Apeldoorn of de Dierentuin in Emmen, de speeltuin in Hellendoorn of de Waarbeek in Hengelo. En terugkomst bij school allemaal onderin de bus zodat het voor onze ouders leek alsof we daar waren gebleven.
Op de middelbare school gingen we, jongens en meisjes, of met de fiets langs jeugdherbergen in Nederland of overnachten in onwelriekende stallen op Ameland. Terwijl de vliegende zuidwester en horizontale regens onze gezichten vol kraters sloegen. Ook goed voor de weerbaarheid! Niks met de bus of vliegtuig. Bij thuiskomst moest dan eerst de slaap worden ingehaald.
Tegenwoordig is Rome, Parijs, Barcelona of een ski-reis naar Oostenrijk heel gewoon voor de schoolleiding met als uitschieter, wat ik enkele jaren geleden hoorde, een uitwisselingsreis(je) naar India. Is dit een didactisch verantwoorde trip? ’t Is maar hoe je het noemt. Maar voor mij blijft het een schoolreis. De gemiddelde schoolleiding neemt geen genoegen meer met twee weekjes Lunteren.
Ouders worden meestal wel om een eigen bijdrage gevraagd wat niet ieder ouder kan ‘ophoesten’, maar je wilt toch ook niet dat je kind thuis moet blijven? En wat als je meer kinderen hebt? Kassa! Op sommige scholen mochten kinderen niet mee als de ouders de vrijwillige bijdrage niet kunnen of willen betalen…. Tegenwoordig is er een schoolfonds waaruit deze eigen bijdrage dan wordt voldaan.
Doel van een schoolreis is om de leerlingen te leren om van huis te zijn om zo zelfstandigheid, weerbaarheid en wereldbeeld te vergroten, aldus Wikipedia. Met vakantie gingen we vroeger al helemaal niet. Waar moest dat van betaald worden? En zo veel vrije dagen hadden werknemers niet eens. Sinds 1960 maakt het fenomeen vakantie een stormachtige groei door.
Maar als je dan toch met schoolreis naar een plaats ‘van naam’ wilt kun je ook je kennis opdoen in Denemarken (bij Slochteren), in Polen (bij Delfzijl), Napels (bij Winschoten), America (in de Peel), de Krim of Engeland (bij Gramsbergen), Moskou of Java (bij Bergentheim), Siberië (bij Hoogeveen), Bethlehem (in Groningen), Petersburg (in Friesland), Frankrijk (bij Harderwijk), Egypte (in Friesland) of Rome (bij Rossum) om er maar een paar te noemen. Daar is ook genoeg te zien en te beleven. En ga dan op de fiets, dan zie je ook nog eens wat. Zo’n fiets-schoolreisje is zeker óók goed voor de saamhorigheid, zelfstandigheid en om je wereldbeeld te vergroten, neem dat van mij aan.