Op woensdagavond 31 oktober organiseerde onze Oudheidkundige Vereniging in het Middendorpshuis in Den Ham een lezing over de Ommerschans. De achterzaal van het Middendorpshuis was afgeladen vol, en twee bestuursleden van de Historische Vereniging Ommerschans presenteerden vol enthousiasme hun verhaal over dit voormalige verdedigingswerk, stammend uit 1628, midden in de Tachtigjarige Oorlog.
Een paar eeuwen later, precies 200 jaar geleden, stichtte Johannes van den Bosch (een nazaat uit Vroomshoop zat in de zaal!) hier een zogenaamde onvrije kolonie van de Maatschappij van Weldadigheid, zeg maar een heropvoedingskamp. Deze Maatschappij had als nobele doelstelling arme mensen, gestraften, bedelaars en landlopers, onderwijs te geven en een beroep te leren. Tot 1890 hebben tienduizenden, vaak verplicht, daar verbleven onder een strak regiem.
Tienduizenden werden verplicht te werk gesteld in de Ommerschans. Bedelaars, zwervers, tot armoe vervallen burgers, een onafzienbare rij van mensen die het niet hadden gered in de maatschappij. Die met alle goede bedoelingen daar werden onderworpen aan een zwaar regiem. Het ging er naar de normen van nu hardvochtig en soms zelfs wreed aan toe.
Naar schatting liggen op de begraafplaats van Ommerschans 5.600 medewerkers en bewoners van het heropvoedingsgesticht begraven, veelal in hun dagelijkse plunje in hun eigen hangmat. Slechts een handjevol stenen en kruizen zijn nog te zien op de begraafplaats, nu met uitvoerige infoborden en de moeite waard daar eens rond te dolen of een rondleiding te volgen.