02 – Oude gemeentehuis

De allereerste gemeenteadministratie werd na de verzelfstandiging van Den Ham na de Napoleontische tijd ondergebracht in de herberg/hotel Middendorp aan de Grotestraat. Deze administratie stelde nog niet zoveel voor. De burgemeester, zelf woonachtig in Ommen, hield er een dagdeel zitting en was tevens de gemeentesecretaris.

Ambtenaren creëerden ook toen al hun eigen werkdruk, wat uitmondde in meer ambtenaren, eigen secretaris en fulltime burgemeester. Na het afbranden van de woning van het hoofd van de Openbare school aan de Brink in de winter van 1865-1866, werd deze locatie een uitstekende locatie bevonden voor de broodnodige uitbreiding, zoals een nieuw onderkomen voor de onderwijzer, als een ruimte voor de raadsvergaderingen en de secretarie. Eerlijkheidshalve moet ook worden gezegd dat het inwonertal van Den Ham gestaag omhoog kroop en dus meer administratie vergde.

Dat nieuwe gemeentehuis is nog te traceren op de plaats van het huidige witte gebouw, na diverse bestemmingen thans een kapperszaak. Na de bouw van een nieuwe Openbare School aan de Grotestraat met annex een ambtswoning voor het schoolhoofd, betrok de burgemeester met gezin het pand.

Na de totstandkoming van de Hervormde school na rijkssubsidiering van het Bijzonder Onderwijs, kwamen er weer lokalen leeg te staan aan de Grotestraat. Het grote gezin van burgemeester Beukenkamp vergde veel ruimte in het gemeentehuis, dus werd het gemeentehuis van 1912-1920 ondergebracht in de Openbare school. Na de bouw in 1920 van een nieuwe burgemeesterswoning kon de hele handel weer naar het oude gemeentehuis.

Met de groei van de gemeente diende ook het ambtelijk apparaat mee te groeien, bovendien kwamen er steeds meer zaken op het gemeentelijk bordje.Op diverse locaties huisden inmiddels gemeentelijke instanties, de bouw van een nieuw gemeentehuis was onvermijdelijk in 1968.
Het werd een gemeentelijke crisis met de vraag waar de bouw moest plaatsvinden, als vanouds in Den Ham of in het inmiddels flink uit de kluiten gewassen Vroomshoop dat ook haar plaats opeiste.
Na soebatten en handjeklap werd het een gemeentehuis aan de Brinkstraat in Den Ham, waarop jarenlang een pijnlijk geschil tussen de dorpskernen bleef bestaan.

Na 2001 vond een gemeentelijke herindeling plaats. De gemeente Den Ham gaat samen met de gemeente Vriezenveen de nieuwe gemeente Twenterand vormen. De bewoners lieten het over zich heen gaan, en zo verscheen er een nieuw gemeentehuis met potentie voor de toekomst in Vriezenveen. Het oude betwiste gemeentehuis werd kantoren en appartementen.

Bewoners van Den Ham moeten voortaan voor ieder wissewasje naar Vriezenveen; Ommen had om meerdere redenen meer voor de hand gelegen.
Zo is er in een rustig, bijna slapend dorp als Den Ham altijd wel reuring en wat te doen, al hebben we tot op de dag van vandaag geen verkeerslichten die van kleur verschieten, om met Herman Finkers te spreken.